Het project Exposities in de Jeroen Bosch Tuin startte in 2013 met financiële steun van de Gemeente ’s-Hertogenbosch en de stichting Jheronimus Bosch 500, organisator van het Jeroen Bosch Jaar. Het is een initiatief van de vrijwilligers van de Vereniging Vrienden van de Jeroen Bosch Tuin.
De kunstwerken worden gekozen uit de Bosch Parade. Voorheen was dit een jaarlijkse terugkerende vaartocht van kunstwerken geïnspireerd op Jeroen Bosch door de binnenwateren van Den Bosch. Per 2017 organiseert een nieuwe stichting tweejaarlijks deze Bosch Parade, dat betekent ook dat de exposities in de Jeroen Bosch Tuin tweejaarlijks georganiseerd zullen worden.
Tijdens het Jheronimus Bosch 500 Jaar werd de Jeroen Bosch Tuin opgenomen in de route ‘Bosch Experience’. Bovendien was dat jaar de expositie uitgebreider met een installatie van Maarten Fleuren & co, beeldbouwers uit Tilburg.
Expositie 2024: ‘Het watervolk van de Ertveldplas’ – Lisetteh uit Den Bosch
Zoals elke twee jaar de Bosch Parade georganiseerd wordt, zo proberen wij elke 2 jaar een kunstwerk uit die Bosch Parade te kiezen om in de zomermaanden in de Jeroen Bosch Tuin te exposeren. We hebben nu Lisetteh bereid gevonden om haar kunstwerk in bruikleen te geven. Zij verbeeldt het verhaal van de Ertveldplas-bewoners in Den Bosch, die als paradijsvogels verjaagd worden ten behoeve van een mogelijke uitbreiding van het aanpalende industrieterrein. Op de website van de Bosch Parade is het volgende te lezen over het kunstwerk:
De zeespiegel stijgt, de woningnood groeit, het vertrouwen in de overheid daalt. Het zijn kwelgeesten die je niet verjaagt met het systeem dat ze voortbrengt. Verandering ontstaat in de marges, weten we vanuit evolutionaire theorieën.
Steden als Berlijn en Barcelona koesteren daarom hun paradijsvogels; Den Bosch strijkt liever zijn rafelranden glad – zo ervaren ook de woonbootbewoners aan de Ertveldplas. Zij verliezen er hun gedoogstatus en moeten verkassen vanwege een nabijgelegen industrieterrein. Het gemeentebestuur bedacht een uitsterfconstructie: overlijdt de hoofdbewoner, dan moet de woonboot daar weg. Het watervolk van de Ertveldplas toont een ander scenario: zij laten een stad die systemen boven paradijsvogels verkiest en alleen een grijsgedraaide waarheid trommelt in rook opgaan.
De expositie is te zien tot ca. oktober 2024. De expositie is een samenwerking tussen de ‘Vereniging Vrienden van de Jeroen Bosch Tuin’ en de Stichting Bosch Parade.
Voor meer informatie over kunstenaar Lissetteh, zie www.lisetteh.com.
Expositie 2022: ‘Survival Unit’ – Martijn van Dalen uit Tilburg
Met de individualisering wordt de aarde er niet beter op. We vinden ons persoonlijke genot belangrijker dan het milieu en kunnen schadelijke verleidingen maar moeilijk weerstaan. Survivalunit laat zien waartoe dat kan leiden, toont je een spiegel met een duister beeld uit de toekomst.
Tijdens de Bosch Parade leefde er een man in deze capsule met groentekas. Hij was erin geslaagd de stille ramp te overleven. In deze eenzame steriele ruimte kon hij zich redden, maar voor hoe lang wist niemand. Survivalunit laat vervreemding en realiteit versmelten, waarschuwt voor wat voor ons ligt.
In de Jeroen Bosch Tuin wordt de capsule juist een monument voor een achteloze periode uit het verleden.
De expositie is te zien tot ca. 1 oktober 2022. De expositie is een samenwerking tussen de ‘Vereniging Vrienden van de Jeroen Bosch Tuin’ en de Stichting Bosch Parade.
Voor meer informatie over kunstenaar Martijn van Dalen, zie www.ateliervandalen.nl.
Expositie 2019: ‘Ongenode Gasten in de Jeroen Bosch Tuin’
Paprikachips, met Tom l’Istelle e.a. uit Rotterdam
Tijdens de Bosch Parade was een klein volkje van Ongenode Gasten druk bezig een nieuwe samenleving op te bouwen. Vol ijver bouwden deze wezens aan torens en bouwwerken die bijna tot de hemel reikten. Maar…. hoogmoed komt voor de val en door de haast stortte de creatie telkens weer in elkaar. De wezens stortten uiteindelijk in het water en aan het einde van de Parade zochten ze een onderkomen en vonden deze als Ongenode Gasten in de Jeroen Bosch Tuin, een paradijselijke plek. Hier waren ze te bewonderen in de bomen en tussen het groen gedurende een gedeelte van de zomer 2019.
Tom l’Istelle, Annamaria van Egmond, Eva Arends en Gerard Dielemans werken samen in Paprikachips aan de realisatie van een samenleving die is vervuld van licht optimisme. Het streven is om mensen een ingrediënt voor een dagdroom te geven en om mensen weer in contact te brengen met hun kinderlijke grenzeloosheid. Dit doen zij door luchtige kunstobjecten te vervaardigen met een hoog aaibaarheidsgehalte, toegankelijk voor iedereen. De kunstwerken bevinden zich vaak in het schemergebied tussen toegepaste en autonome kunst, waarbij interactie met de toeschouwer centraal staat.
Expositie 2016: ‘Het woud ziet, Het veld zwijgt’ – Maarten Fleuren & co, beeldbouwers uit Tilburg
‘Het woud ziet, Het veld zwijgt’ was een vrije associatie op de titel van de bekende Jeroen-Bosch-prent ‘Het woud heeft oren, het veld heeft ogen’.
Deze installatie bestond uit 3 onderdelen:
– ‘Het zwijgende veld’: In een kring stonden 3 bomen waaraan een school roze vissen verlekkerd sabbelde. De vissen leken hun natuurlijke habitat te zijn vergeten. De bomen omringden een Lotusbloem als beeld van ijdelheid.
– ‘Uit het paradijs verdreven…’: In het werk van Jeroen Bosch nemen dieren een bijzondere plaats in. Dit deel was mede geïnspireerd op het gedicht ’De Aap’ van Wislawa Szymborska.
– ‘Einsiedler’ (kluizenaars): 5 wachthuisjes, bewoond door ‘kluizenaars’ die het streven naar onthechting van aardse driften symboliseerden.
Jeroen Bosch toont ons met humor, tragiek en soms een scheutje geluk, de menselijke aard. Volgens kenners is de mensheid sinds zijn tijd niet wezenlijk veranderd; we zijn nog steeds dieren onder invloed van zelfverzonnen absurditeiten.
Met deze poëtische installatie van Maarten Fleuren & co, beeldbouwers uit Tilburg, omhelsden de makers dit inzicht van harte en presenteerden een eigentijdse interpretatie.
Zij werken sinds 2004 (on)regelmatig samen. Met beeldende ingrepen verrichten ze poëtische toevoegingen aan de bestaande omgeving. Vaak met humor, nooit vrijblijvend.
Expositie 2015: ‘Lisant’ – Lisanne van Brakel en Anton Schrauwen uit Den Bosch
www.lisantproductions.wix.com/lisant
De ‘Lisant’ is een schepsel dat een spiegel vormt van ons onderbewustzijn. Een wezen dat associaties in ons naar boven laat komen en het onbewuste bewust maakt. Wetenschappelijk gezien zou de Lisant tot het insectenrijk behoren en daarin het grootste insectensoort ter wereld zijn. Sinds 2014 is het insect reeds op verschillende plaatsen in de Benelux opgedoken. Slechts onder de juiste harmonische omstandigheden wordt de Lisant opgemerkt in een steeds iets andere gedaante.
Lisant Productions startte in 2014 in ’s-Hertogenbosch. De drijvende kracht achter Lisant Productions wordt gevormd door Lisanne van Brakel en Anton Schrauwen, een enthousiast kunstenaarsduo dat projecten uitvoert in het grensgebied van land art, performancekunst, theater en muziek met de Lisanten in de hoofdrol.
Expositie 2014: ‘Kapelletjes van Stilte en Bezinning’ – Ellen Rijk uit Tilburg
Voor de Bosch Parade van 2011 ontwierp kunstenares Ellen Rijk zeven bootjes die als Troostvloot meevoeren in deze artistieke parade over de Binnendieze. Ze waren geïnspireerd op het werk van Jeroen Bosch. Deze bootjes, in vorm en afbeelding gebaseerd op elementen van de gotische architectuur, werden in de zomer van 2014 in de Jeroen Bosch Tuin tentoongesteld als kapelletjes. Het zijn kleine heiligdommen; ze roepen op tot stilte, contemplatie en bezinning. Mensen zoeken er rust en troost. Troost voor hun verdriet over het leven en de dood.
Ellen Rijk brengt tekeningen, computerprints, zeefdrukken, kleur, foto’s, video en taal samen in ruimtelijke constructies. Solide materialen zoals keramiek, hout en metaal worden gecombineerd met vloeibare, kwetsbare materialen zoals water en paraffine.
Expositie 2013: ‘Vensters op Jheronimus Bosch’ – Breukers & Godrie uit Nijmegen
‘Vensters op Jheronimus Bosch’ is een kunstproject uit de Bosch Parade 2011, gebaseerd op de verloren ramen van Jeroen Bosch. In 1492 ontwierp Jheronimus Bosch prachtige glas-in-loodramen voor de Sint Janskathedraal. Deze ramen zijn in de Beeldenstorm van 1566 gesneuveld. Met dit kunstproject wilden Breukers & Godrie de stad haar verloren ramen teruggeven. Daarvoor maakten ze een eigentijdse reconstructie van de ramen die ze via een grote driemaster met glas-in-loodzeilen presenteerden. De compositie van de ramen is gebaseerd op De Tuin der Lusten, Bosch’ meest bekende schilderij.
In dit project werkte het kunstenaarsduo Breukers & Godrie samen met Gertjan van Beijnum van Atelier Glaslicht uit Den Bosch.
Breukers & Godrie geven, naast beeldende projecten, ook presentaties waarin zij actuele thema’s koppelen aan historische verhalen uit de kunst, filosofie en wetenschap.